Słowniczek RPG, czyli co to wszystko znaczy
Środowisko gier RPG, jak każde miejsce do którego wpuszczono grupę ludzi, wykształciło swój własny slang, mocno oparty na języku angielskim, w którym to przez lata mieliśmy dostępne nasze ulubione tytuły RPG. A później pojawił się internet, powstały fora, miejsca spotkań online, sesje i możliwości dzielenia się doświadczeniami, które nie wymagałyby cegłofonu i 8zł/minutę rozmowy… I tak zrobiliśmy swój własny język, do którego rozkodowania niestety czasem wymagany jest i słowniczek.
a
Advantage (z ang. przewaga) w systemie D&D jest to rzucenie dwa razy kością i wybranie lepszego wyniku, jeżeli GM stwierdzi, że należy się za sytuację lub odgrywanie postaci. W Zewie Cthulhu jest to nazywane rzutem z bonusową kością, a w Savage Worlds jest to nazywane Fuksem. Test może wtedy się udać, pomimo wysokiej trudności lub udać się lepiej… a na pewno ma się mniejsze prawdopodobieństwo porażki.
Atrybuty – podstawowe wartości określające umiejętności postaci. Pokazują one jej podstawowe cechy np. jak silna, zręczna czy inteligentna jest. Są to zwykle podstawowe wartości od których się wychodzi na początku, później dodając umiejętności i dodatkowe cechy,
b
Bonusowa kość – W systemach w których rzuca się wieloma kośćmi oznacza ona tyle, że za sytuację, biegłość, znajomość okoliczności lub inne przychylne czynniki, MG pozwala do rzutu dodać kolejne kości. Jeżeli masz umiejętność strzelania na poziomie 3 (k6) ale miałeś czas się przygotować, możesz dodać sobie kości ustalone przez MG np. +3, co daje rzut 6k6 jako rzut testowy zamiast normalnych 3, potencjalnie zwiększając możliwość sukcesu.
Boss – główny przeciwnik graczy, często mający potężne moce, swoją własną bazę wypadową oraz podwładnych. Jest to osoba lub potwór na końcu lochu, czy najpotężniejszy ze „złoli” z którym gracze muszą się mierzyć.
c
CritFail – (z ang. Krytyczna Porażka), czyli sytuacja w której naszej postaci wyjątkowo nie poszło. Nie mają tego wszystkie systemy, ale większość je uznaje. Jest to 1 na kości w D&D, Oczy Węża (czyli dwie 1) w Savage Worlds, lub wynik 98, 99, 100 na procentówkach w Zewie Cthuhlu, lub też osiągnięcie 5 porażek w Świecie Mroku. W momencie wyrzucenia CritFail’a dzieje się coś wyjątkowo złego. Rozglądając się, wpada Ci coś do oka i nie możesz dostrzec tego, co chcesz. Chcąc przekraść się po cichu alejką, nadeptujesz na ogon wylegującego się kota, który zaczyna przemożnie miauczeć itp.
CritSuccess – (z ang. Krytyczny Sukces) – To moment w którym coś wychodzi Twojej postaci lepiej, niż przewidziano. Często w walce zapewnia dodatkowe obrażenia, a ogólnie daje jakiś ślepy, szczęśliwy traf. Np. przeszukując szufladę, zauważasz coś błyszczącego. Łapiesz za to, a w szufladzie otwiera się mniejsza skrytka, dotąd ukryta, lub gdy przeskakujsz nad płotem z drutem kolczastym, nie dość, że o niego nie haczysz, to robisz jeszcze fikołka i lądujesz z gracją po drugiej stronie. Uzyskać go można na 20 na kości w D&D, 5 suksesach w Świecie Mroku, lub na wynikach 01, 02 w Zewie Cthuhlu.
d
Disadvantage (z ang. utrudnienie) – Gdy postać robi coś, co znacznie przekracza jej poziom trudności, lub wychodzi poza aspekt jej specjalności…. lub też np. próbuje opatrzyć osobę pod ostrzałem, MG może dać jej disadvantage, czyli kazać rzucać dwa razy i wybrać wynik, który jest dla postaci mniej korzystny. W niektórych systemach zamiast tego stosowane są kary np. -5 od wyniku. Disadvantage i kary można nakładać.
D&D – Dungeons & Dragons czyli Lochy i Smoki, jest popularnym systemem do RPG fantasy. Średniowieczne, magiczne fantasy to najprostszy opis D&D. Skupia się on głównie na k20 + modyfikatory, d
e
Eksp (z ang. Experience, skrót XP) – Po polsku punkty doświadczenia, przez graczy często używany jest skrót eksp na ilość doświadczenia zdobytego na sesji. Zwykle jest on szczególnie popularny u osób grających w gry MMORPG, czy osoby lubujące się w grach po angielsku.
i
Inicjatywa – Jest to kolejność czynności, czy też tur, wykonywanych w walce. Zwykle na inicjatywę rzuca się kośćmi, dodając odpowiednie modyfikatory, lecz można również używać kart czy innych systemów, określających kolejność działania poszczególnych osób.
k
Kości (k) – na kości w RPG używa się skrótu „k” lub też angielskiego „d” (die, dice), poprzedzającego liczbę ścianek kości. W RPG istnieją nastepujące kostki: k4, k6, k8, k10, k12, k20 . Kostka nazywana k100 jest to kostka k10, ale na jej ściankach liczby są wypisane w 10, aż do maksymalnego wyniku 00 czyli 100. Wraz z k10 zwykłą tworzą one procentówki, na których wyniki wahają się od 01 (00 na k100, 1 na k10) do 100, czyli 0 na k10 oraz 00 na k100.
m
Metagaming- Moment w którym gracz wie coś, czego nie wie jego postać i czego nie powinien wykorzystywać, a mimo wszystko to robi. Jest to wykorzystanie zasad/mechaniki i przerwanie gry, po to, by dać sobie przewagę w jakiś sposób, lub przekazywanie informacji innym, których nie powinni wiedzieć. Np. Szukanie statystyk i umiejętności potworów na internecie i bezpośrednie kontrowanie ich, pomimo faktu, że postać nie powinna tego wiedzieć i nie powinna rzucić zaklęcia kontrującego moc bestii jeszcze ZANIM stwór jej użył.
Mistrzy Gry (w skrócie MG lub GM) – osoba prowadząca sesję RPG, która nadzoruje grupie graczy, opowiada co się dzieje i rozstrzyga spory. Mistrzowie Gry prowadzą też NPC oraz wszelkie istoty i potwory, które gracze spotykają na swojej drodze.
Młotek – Powszechna nazwa na system Warhammer RPG, niezależnie od edycji. Osoby grające w Warhammera najczęściej nazywają go Młotkiem w wielu sytuacjach, więc nie jest to dla RPGowców obraźliwe słowo na osobę niezbyt mądrą, a nazwa systemu.
Mobki (miniony, bletki) – istoty podstawowe np. bandyci, golbiny, hordy, istoty nie będące głownym bossem, ale często jemu służące, o niewielkiej sile i mocy, zwykle utrzymujące swoją siłę na poziomie nie stanowiącym dla graczy problemu w pojedynkę, mogącym coś osiągnąć grupowo.
n
NPC (z ang. Non-Playable Character – postać niegrywalna), jest to postać lub postacie prowadzone przez Mistrza Gry, których to on ma statystyki i karty postaci, nadaje im charakter, głos, zachowanie i manieryzmy. Mogą to być antagoniści, jak i postacie przyjazne graczom.
Neuroshima – Post-apokaliptyczny świat w którym ludzie walczą z radiacją, mutacjami oraz Molochem, czyli potworną komputerowo-mechaniczną amalgacją pożerającą kolejne fabryki, huty oraz zdobywającą surowce do własnej ekspansji i tworzenia kolejnych robotów i cyborgów. System jest oparty na k20, gdzie rzuca się trzema k20, po czym dodaje do siebie dwa najniższe wyniki i modyfikatory.
Never Split The Party (z ang. Nigdy Nie Rozdzielaj Drużyny) – Jest to popularne powiedzenie w grach RPG, a kilku powodów. Drużyna razem jest silniejsza, a MG ma ZNACZNIE mniej roboty, kiedy cała grupa jest razem, niż kiedy musi opisywać najpierw przygody jednej grupy, później drugiej… podczas, gdy Ci, którzy nie odgrywają często się nudzą. A poza tym samotny „bohater” często ginie lub zostaje złapany, ponieważ gry RPG zwykle są grami drużynowymi.
o
Odgryw – Akt ogdrywania swojej postaci, jej wad, zalet, głosu czy sposobu bycia. Bardzo często nagradzane przez MG Inspiracjami, Fuksami lub dodatkowymi PD, w zależności od systemu. Jest to wczucie się w postać i podejmowanie decyzji na punkcie jej aktualnej wiedzy i charakteru, nie zawsze dobrych dla drużyny, samej postaci czy też kampanii, ale zgodne z nią.
p
PC (z ang. Player Character -postać gracza), jest to każda postać prowadzona przez któregokolwiek z graczy. Takie postacie mają KP, są namacalne i wymyślone przez gracza. To gracz ją odgrywa, nadaje jej głos, wygląd, charakter i historię, i prowadzi przez kolejne przygody rozwijając ją.
PD (pedki, pedeki) – Są to Punkty Doświadczenia, określające zaawansowanie PC w danej kampanii czy jej biegłość lub siłę. Punkty doświadczenia określają poziom zaawansowania postaci, czyli jej „level” lub też mogą być wydawane na określone umiejętności czy ulepszenia w zależności od systemu.
Plot Armor (z ang. – zbroja fabularna), jest to często dość krytyczne opisanie postaci, która jest wymagana do fabuły i której nie można zabić, niezależnie od starań graczy. Może to być denerwująca wieśniaczka posiadająca misję dla PCs… którą oni postanawiają wrzucić do lawy i z jakiegoś, zwykle nielogicznego, powodu nie mogą tego zrobić, lub nie wychodzi im. Może to być postać potrzebna MG do odegrania zaplanowanej scenki, której gracze nie mogą spacyfikować, zupełnie jakby była niesamowicie potężna… a potem ginie od jednego ciosu miecza „właściwego” NPC, który miał ją zabić, by wzbudzić emocje… co często jest niezwykle wymuszone ze strony MG i… zwyczajnie nie działa.
Poziom Trudności Testu – Jest to ilość sukcesów lub liczba, którą trzeba osiągnąć, by zdać dany test. Przy osiągnięciu lub wyrównaniu akcja udaje się postaci, natomiast przy mniejszej liczbie zwyczajnie nie wychodzi… lub na tzw. crit failu, nie wychodzi z kretesem, dając jakieś negatywne modyfikatory.
r
Railroad (z ang. trakcja kolejowa lub nakłaniać kogoś, przymuszać do czegoś) – Akt działania Mistrza Gry, który powoduje, że rzeczy się dzieją nie zależnie od czynności graczy. Dotyczy to sytuacji, w któych gracze powinni mieć wybór, a jednak go nie mają. Np. Załóżmy grupę graczy, którzy mieli być bohaterami, ale gdzieś po drodze stali się źli i mają zamiar przejąc pradawny artefakt i zachować do dla siebie… jednak Mistrz Gry rzuca im co chwila wysokopoziomowych NPC, którzy zmuszają graczy do pójścia fabułą MG, nie pozwalając im na podejmowanie swoich wybrów, i każąc im zniszczyć artefakt pod groźbą śmierci lub zaklęciem, którego nie da się zdjąć, pomimo innej inwencji graczy i ich dążenia do tego.
Runda – Zbiór tur wszystkich postaci uczestniczących w walce. Po tym, jak wykonają wszytkie akcje, mija runda, czyli 3-10 sekund w bitwie w zależności od systemu, dlatego walki w RPG zwykle trwają długo przy stole, a zaledwie sekundy w grze.
Rzut – Jakikolwiek test wymagający rzucenia kośćmi, określenia ilości zadanych obrażeń, określenia losowego zdarzenia czy losowo determinowanego czynnika.
Rzut kontestowy (sporny) – Rzut wykonywany przez dwóch graczy lub gracza i Mistrza Gry (np. sterującego potworem) na to, kto wygra dany spór. Np. kłamstwo kontra wykrycie kłamstw, siła łapiącego kontra zręczność łapanego. Osoba z lepszym wynikiem wtedy wygrywa.
s
Savage Worlds (z ang. Dzikie Światy) – Jest to system budowania światów, oparty na podstawowym podręczniku do gry ludźmi, i podręcznikach dodatkowych dających moce i inne ciekawe rzeczy, takie jak dodatek superbohaterski, samurajski itp. Jest to bardzo luźny sytem, pozwalający na dużą dowolność i dający zarówno MG jak i graczom ogromną liczbę materiałów do interpretacji.
Spór – każdy moment w którym dwie osoby o przeciwnych zamiarach usiłują coś osiągnąć np. Gracz próbuje okłamać przywódcę gangu, że są poselstwem od sprzymierzonej frakcji. W takim wypadku spór rozstrzyga GM, zwykle każąc graczowi rzucić przeciwko aktywnie szukającemu niedomówień bossowi mafijnemu, który tak samo rzuca.
Song of Ice and Fire (z ang. Pieśń Lodu i Ognia) – System RPG oparty na świecie George’a R. R. Martina i jego Grze o Tron. W tym systemie można spotkać sławne postaci z serialu, jak i grać zupełnie przed jego rozpoczęciem czy po jego zakończeniu. System oparty jest na k6 i podzielony na dwie mechaniki: Mechanikę bohaterów i mechanikę prowadzenia rodu.
t
Test (test umiejętności), jest to jakakolwiek ryzykowna lub sporna (a czasem zwyczajnie zabawna) sytuacja, w której wymagane jest sprawdzenie tego, jak dobrze (lub źle) idzie bohaterowi. Na przykład PC w pełnej zbroi płytowej próbuje się wspiąć na drzewo, co wymaga od niego przetestowania swojej wspinaczki… test jest trudny, ponieważ ma na sobie ciężką zbroję, a dodatkowo za fakt, że zbroja utrudnia ruch GM może kazać mu rzucić dwa razy… i wybrać niższy wynik.
TPK (z ang. Total Party Kill) – Moment w którym giną wszyscy uczestniczy gry RPG. Wszyscy PC umierają w męczarniach lub szybko. Zasada jest prosta: Nikt nie przeżywa.
Tura – W walce jest to czas, w którym postać wykonuje jakąś czynność czy rzuca zaklęcie. Teoretycznie wszystkie tury w rundzie dzieją się w tym samym czasie, jednak jest to różnica działania o ułamek sekundy później lub wcześniej niż wróg… oraz ułatwia to MG określenie kto jeszcze jest w grze, a kto wypadł, został oszołomiony lub zginął. Tura, w zależności od systemu, zwykle trwa od 3 do 10 sekund.
u
Umiejki (skrót. od umiejętności) – Są to zwykle specjalne atrybuty postaci. Może to się odnosić do umiejętności otwierania zamków… Jednak częsciej „umiejka” to specjalna, unikatowa dla tej postaci moc. Dla przykładu, kapłani w D&D mają moc odpędzania nieumarłych… jest to ich „umiejka”, czyli specjlana akcja, niebędąca zaklęciem dostępna dla danej postaci. Niektórzy mogą mieć umiejętność teleportawania się, nie związaną z żadną magią, jest to też wtedy „umiejka”.
w
Wiedźmin – sysyem RPG na podstawie popularnej serii książek, a także gier, oparty na świecie A. Sapkowskiego, gdzie możemy się wcielić w rolę odrzutka i łowcy potworów. Podręcznik wyszedł dopiero w tym roku, ale system już zyskuje popularność wśród fanów RPG.
Wolsung – Świat Wolsunga to świat steampunkowych intryg, w którym różne rodzaje osób walczą w dużej mierze na słowa i koneksje, a rzadziej na broń, palną czy białą. Wcielić zaś można się w różnorakie rasy, niziołki, elfów czy orków. Cały system jest oparty na k10 z bonusami.
World Of Darkness (Świat Mroku) – Jest to system, w którym nasz isniejący świat jest zaludniony przez potężne nadnaturalne istoty, takie jak wilkołaki, wampiry czy Fey. Całość uniwersum jest pełna potęg znacznie większych niż ludzie, a system oparty jest na k10, gdzie 8,9,10 na kości to sukces.
z
Zew Cthulhu (Call of Cthulhu) – system RPG oparty na opowiadaniach H. P. Lovecrafta, z gatunku horrorystyczno-detektywistycznego. Zwykle dzieje się w latach 20, a bohaterowie muszą stale pilnować swojej Poczytalności, gdy potwory z innych wymiarów powoli wpędzają ich w szaleństwo. System oparty jest na procentówkach (k10 i k100), gdzie należy wyrzucić mniej niż wymagana wartość umiejętności.
Są to oczywiście najpopularniejsze ze zwrotów w różnorakich RPG, jednak każdy podręcznik i każdy system wprowadza swoje własne wyrażenia.
To skoro już wiecie co mówić, do gry!
-Solarin
